Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 19 Mayıs’ta helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından, seçimler bir yıl öne alınarak yarına planlandı.
Seçim kampanyaları sona erdi
Seçim kampanyaları, seçime 24 saat kala bu sabah itibarıyla sona erdi. Bu sabah saat 08.00 itibarıyla her türlü propaganda faaliyeti yasaklandı. İran’da cumhurbaşkanlığı görev süresi 4 yıl olup, bir aday en fazla iki kez üst üste seçilebiliyor. İlk turda adayların seçilebilmesi için yüzde 50+1 oy almaları gerekiyor. İlk turda bu oranı yakalayan olmazsa, en fazla oyu alan iki aday 5 Temmuz’da yapılacak ikinci turda yarışacak.
Adaylar ve seçim süreci
Seçimlerde reformist aday Mesud Pezeşkiyan, muhafazakar adaylar Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi yarışacak. Muhafazakar adaylar Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani ve Emir Hüseyin Kadızadehaşimi, seçime saatler kala adaylıktan çekildi.
Yaklaşık 62 milyon seçmen, 59 binden fazla merkezde oy kullanabilecek. Oy verme işlemi yarın yerel saatle 08.00’de başlayacak ve 18.00’de sona erecek. Bu süre, ihtiyaç halinde İçişleri Bakanlığına bağlı Seçim Merkezi tarafından uzatılabilir.
Adaylar, kampanyalarında ekonomik sorunları ve sosyal meseleleri öne çıkardı. Reformist aday Pezeşkiyan ve ılımlı muhafazakar Purmuhammedi, yaptırımların ve dünya ile etkileşim eksikliğinin ekonomiye olumsuz etkilerini vurguladı. Diğer muhafazakar adaylar ise ekonominin dış gelişmelere bağlı olmaması gerektiğini savundu. Meclis Başkanı Kalibaf, yaptırımların kaldırılmasına odaklanacağını belirtti.
İnternet yasakları ve zorunlu başörtüsü uygulamaları da kampanyaların önemli konuları arasında yer aldı. Pezeşkiyan, internet yasaklarının büyük kısmını kaldırmayı ve başörtüsü konusunda kadınlara baskıyı sona erdirmeyi vaat etti.
Seçim ihtimalleri ve anketler
Seçimin Kalibaf-Pezeşkiyan veya Celili-Pezeşkiyan rekabetine sahne olması bekleniyor. Ancak muhafazakar adaylar arasında uzlaşma sağlanmazsa, Pezeşkiyan’ın ikinci turda kazanma ihtimali yüksek. Anketler farklı sonuçlar gösteriyor; İranlı Öğrenciler Anket Ajansı’nın (ISPA) 26 Haziran’da yaptığı ankette Pezeşkiyan yüzde 33,1, Celili yüzde 28,8, Kalibaf ise yüzde 19,1 oranında oy alıyor.
Pezeşkiyan, özellikle Türk, Kürt ve Beluç vatandaşların yoğun olduğu bölgelerde diğer adaylara göre daha yüksek oy oranına sahip.